ARTEA

                   ARTEA

• Arkitektura erromatarra forma grekoen jarraipena da, berrikuntza batzuk egon arren, arkua eta ganga batez ere. Foroa hirietako bizimodu publikoaren erakusgarria  zen, hau da, eraikin publikoen kokagunea. Bertan: basilika, kuria, tenplua… zeunden.      

                                                                                  FOROA--------=                                                                                                                    

             Erromatarrak eraikin asko altxatu zituzten:

1. Eraikin Zibilak:  Basilika: arku baten luzapenean oinarritua, salerosketak edo epaiketak egiten ziren.  Kuria: senatua biltzeko lekua.  Termak: esklaboek zaindutako bainuetxe publikoa. Bertara hiritarrak joaten ziren, izen handiko hiri eta villa guztietan zeunden.

2. Oroitzapenezko Eraikinak: Garaipen Arkuak ziren, bertan garaipen militarrak eta gertaera historikoak gogoratzeko, erliebe lanekin apainduta zeunden. Zutabe erraldoiak eraikitzen zituzten: TRAJANOREN zutabea   --------------------=

3. Ikuskizunetarako eraikinak:  Zirkua: zaldiek tiratutako gurdien arteko lasterketak egiten ziren.

               Antzokia:  tragedia eta komedia antzezten ziren. Anfiteatroa Oinplano borobil edo    eliptikoa eta inguruan harmailak ditu, gladiadoreen arteko borrokaldiak egiteko.

4.     Erlijio eta hileta eraikinak: tenpluak, hilobak…

5.    Herri lanak:    Akueduktuak: ura iturburuetatik hirietara eramateko.  Zubiak: erdi puntuko arkuaz osatzen ziren.  Galtzadak: errepideak ziren.

GALTZADAK: Inperioaren barnean sartzen ziren lurraldeak kontrolatzeko asmoz, erromatarrek, lurralde berriak konkistatu ahala galtzada sare zabalak osatu zituzten. Lehenengoz zulo sakonak eginten zituzten, geroago harri handiak ipini, hauen gainean, harri txikiaz osatuz, hormigoiaren antzeko masa bat egiten zen. Azkeneko geruzan, lauza lauak ezartzen ziren. Ertzeetan zerbitzuguneak eraiki ziren.

• Eskulturan erretratua nabarmendu zen batez ere. Beraien xedea, pertsonai garrantzitzuen oroitzapenak hilezkor bihurtzea zen. Batzuetan gorputza berdina zen guztientzat, bakarrik burua aldatzen zen. Estatua mota asko egiten ziren, baina bustoak izan ziren nabarmenenak ( pertsona baten buruarekin eta toraxaren goialdearekin).

• Erliebe Lanak: Gertaera historikoi buruz erliebe lanak garrantzi handikoak izan ziren. Azalera lau batetik irteten den eskultura, irudia ia azaleraren mailan badago, baxuerliebe deritzo eta oso nabarmena bada altuerliebe.

• Mosaikoak:  beirazko, marmolezko, harrizko, zurezko, edota zeramika zati txikiak erabiltzen dituen arte apaingarria da.